Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı ile İstanbul Teknik Üniversitesi (İTÜ) bilim insanlarınca Salda Gölü’nün mikrobiyal ekolojisinin belirlenmesine yönelik yürütülen proje tamamlandı. Salda Gölü Mars Benzerliği
Projeden elde edilen sonuçların, NASA (Amerikan Havacılık ve Uzay Dairesi) tarafından kızıl gezegenden getirilecek verilerden elde edilen sonuçlarla karşılaştırılması hedefleniyor.
NASA’nın, Burdur’daki Salda Gölü’ne ilişkin geçen yıl resmi Instagram hesabında yapılan paylaşımda, gölün içindeki kayalar Mars gezegeninin milyarlarca yıl önceki görüntüsüne benzetilmişti.
Gölün Mars’a benzerliğine ilişkin Tabiat Varlıklarını Koruma Genel Müdürlüğü ile İTÜ Maden Fakültesi Jeoloji Mühendisliği ile İnşaat Fakültesi Çevre Mühendisliği bölümleri arasında geçen yıl haziran ayında yapılan iş birliğiyle “Salda Gölü’nün Mikrobiyal Ekolojisinin İleri Moleküler Yöntemlerle (Metabarkodlama) Belirlenmesi ve Jeomikrobiyolojik Karakteristiklerinin Haritalanması Araştırma ve Geliştirme Projesi” başlatılmıştı.
Tabiat Varlıklarını Koruma Genel Müdür Yardımcısı Dr. Beyhan Oktar, 2019 yılında NASA’nın bilim insanları ile İTÜ Jeoloji Mühendisliği Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Nurgül Balcı’nın Salda Gölü’nde ortak çalışmalar yürüttüğünü anımsatarak, NASA’nın Salda Gölü’ne ilişkin Mars’taki Jezero kraterine benzerliğine ilişkin paylaşımının ardından farkındalık oluştuğunu söyledi.
Bu kapsamda Bakanlık öncülüğünde çalışmaların yürütülmesi konusunda harekete geçtiklerini anlatan Oktar, şunları söyledi: “İstanbul Teknik Üniversitesindeki hocalarımızla istişarelerimiz oldu ve bir proje geliştirdik. Bu projede Salda’nın Mars’taki kayaçlarla benzerliğinin tekrardan araştırılması ve yeni türlerin ortaya konulması hedeflendi. Özellikle DNA bazlı tetkikler yapıldı ve burada çok önemli DNA gen dizileri ortaya konuldu. NASA tarafından gönderilen Perseverance (Azim) adlı uzay aracı döndüğünde, numuneler geldiğinde çıkan sonuçlara göre eşleştirme yapılması planlanıyor” diye konuştu.
Oktar, proje kapsamında yürütülen DNA bazlı çalışmaların ITU-BOUN Mikrobiyal Ekoloji Grup Başkanı (MEG) Prof. Dr. Orhan İnce ve ekibi tarafından yapıldığını bildirdi.
Proje kapsamında gölün tamamında hem suyun içerisinde hem de civarındaki önemli hassas noktalardan numuneler alındığını anlatan Oktar, şöyle devam etti: “Burada özellikle mikrobiyolitlerin gölün hangi hassas bölgelerinde oluştuğu ve bu sürecin nelerden etkilendiği ve hangi koruma tedbirlerinin alınması gerektiği hakkında önemli bulgular elde edildi. NASA aslında tüm dünyanın merak ettiği ‘Mars’ta hayat var mı?’ sorusunun cevabını araştırıyor. Bizim yaptığımız çalışma, Salda’nın Mars’la benzerliğinden dolayı Mars’taki yaşam izlerine dair önemli bir veri bankası sağlamış olacak. Sonrasında da gelen örneklerin NASA tarafından analizi ve açıklanmasıyla bizim örneklerimizin sonuçlarının karşılaştırılması hedefleniyor.”
Çalışmayla Salda Gölü’nde mikrobiyalit hassasiyet haritalarının çıkarıldığını bildiren Oktar, bu kapsamda haritalamanın Salda’nın koruma tedbirlerine rehber olarak kullanılmasının da planlandığını söyledi. Salda Gölü Mars Benzerliği
